امروزه صنعت ساختمان روزبه‌روز در حال گسترش و پیشرفت است و ما هم میبایستی با تکنولوژی روز دنیا در هرچه بهترشدن ساختمان و بناهای شهر خود کوشا باشیم. یک ساختمان از اجزا و عناصر مختلفی تشکیل شده است که توجه به بخش‌های مختلف می‌تواند یک ساختار اصولی و منظم را پدید آورد، در این مطالب قصد داریم که یک بنا و ساختمان را از زوایای مختلف بررسی نماییم و در نهایت عاملی که به‌عنوان نتیجه نهایی کار از چشم همگان قابل مشاهده هست یعنی طراحی نمای ساختمان را تحلیل کنیم.
اولین مرحله شروع شکل‌گیری یک ساختمان اصولی، طراحی نقشه و پلان کاربردی است. نقشه ساختمان شامل تأمین فضاهای موردنیاز کاربر است که هرچقدر فضاها به‌درستی سازماندهی شوند و جانمایی صحیحی از کلیة امکانات داشته باشیم، به یک پلان ایده‌آل نزدیک می‌شویم.
طراحی نمای ساختمان به هر سبکی مستلزم داشتن یک نقشه خوب است، چرا که معمار می‌تواند هم‌زمان با طراحی پلان، با درنظرگرفتن محل مناسب تراس‌ها، بالکن‌ها و بازشوها پیش‌بینی‌های لازم را جهت طراحی نمای ساختمان را انجام دهد.
عناصر تأثیرگذار در طراحی نمای مدرن
نمای مدرن یکی از اصولی‌ترین و محبوب‌ترین سبک‌های طراحی نما در معماری است، در طراحی نمای مدرن از خطوط افقی و عمودی بیشتر استفاده می‌شود. این سبک طراحی نما به سمت سادگی پیش می‌رود و از مصالح و تکنولوژی‌های نوین در ساخت بسیار رایج است. برای طراحی نمای مدرن، باید نگاه علمی و مهندسی به نما داشته باشیم و از عناصر و متریال‌ها به‌صرف زیبایی استفاده نکنیم. در طراحی نمای مدرن، کیفیت اهمیت زیادی دارد و هیچگاه نباید از کیفیت کاسته شود.
در طراحی نمای مدرن , می‌توانید از اصول زیر پیروی کنید:
استفاده از خطوط عمودی و افقی: استفاده از شکل‌های هندسی در طراحی نمای مدرن، به ساختمان ظاهری مدرن و شیک می‌بخشد.
استفاده از مصالح و تکنولوژی‌های نوین در ساخت: استفاده از شیشه و مواد و رنگ‌های مناسب در طراحی نمای مدرن، به ساختمان زیبایی و جذابیت بیشتری می‌بخشد .
استفاده از نورپردازی مناسب: نورپردازی مناسب می‌تواند به نمای ساختمان زیبایی و جذابیت بیشتری ببخشد.
استفاده از انعطاف‌پذیری در طراحی
استفاده از رنگ‌های ساده و طبیعی
استفاده از فضاهای باز و شیشه‌ای
استفاده از تزئینات حداقل: در طراحی نمای مدرن، استفاده از تزئینات حداقل به ساختمان ظاهری ساده و شیک می‌بخشد.
چه عواملی در طراحی نمای مدرن مهم هستند؟
1) انجام درست ساخت ساختمان به سبک مدرن بسیار مهم است؛ زیرا می‌تواند به طور قابل‌توجهی بر روشنایی، گرمایش و تهویه سازه تأثیر بگذارد. در حال فاکتورهای زیادی وجود دارد که در چهره ساختمان باید در نظر گرفته شود که یکی از مهم‌ترین فاکتورها، انتخاب مصالح مناسب است، عوامل درست در انتخاب مصالح عبارت‌اند از :
- مقاومت آب
- بهره‌وری انرژی
- زیباشناسی و بافت
- تطبیق‌پذیری
- دوام
- هزینه
- سازگاری با محیط‌زیست
2)طراحی ورودی :
ورودی، یکی از عناصر حایز اهمیت نما در ساختمان است که محل و اهمیت طراحی آن به شکل مستقیم نمایانگر نقش و عملکرد ساختمان است. بهترین حالت قرارگیری ورودی ساختمان مجزا بودن درب نفر رو از درب پارکینگ و ورودی ماشین‌ها هستند که ترجیحاً افراد وارد یک لابی و پس از آن به راه‌پله و آسانسور دسترسی پیدا کنند
در ورودی نشانه گذر از فضای عمومی خارجی به فضای خصوصی داخلی و به‌عنوان نشانه ساختمان می‌توان از آن نام برد.
ورودی ساختمان از نمای کل ساختمان میبایستی قابل‌تشخیص باشد و فقط گذاشتن یک درب را به‌عنوان طراحی ورودی در نظر نگیریم. عوامل دیگری در شاخص کردن ورودی ساختمان دخیل هستند که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ورودی ساختمان را به‌صورت تورفتگی یا بیرون‌زدگی از سطح نمای کلی ساختمان طراحی نماییم
- ارتفاع محل ورودی را بیشتر از حالت استاندارد در نظر بگیریم که حس دعوت‌کنندگی را به افراد القا نماید.
- متریال حجم ورودی را متمایز تراز سایر بدنه‌های نما انتخاب کنیم
- با درنظرگرفتن المان‌های تزئینی از جمله باکس گل، پایه نصب زنگ درب و موارد دیگر ورودی را چشمگیر نماییم
- از طراحی پلکان‌های وردی با ارتفاع مناسب و نورپردازی به‌عنوان شاخص کردن ورودی استفاده نماییم.
به‌طورکلی ازآنجاکه طبقه همکف ساختمان قسمت اتصال به زمین یا کف پیاده‌رو است، به‌صورت قابل‌توجهی در معرض دید قرار می‌گیرد چرا که عابرین پیاده این قسمت را به طور مستقیم می‌بینند و میبایستی هم از لحاظ ظاهری هم استحکام مصالح موردتوجه بیشتری باشد.
3) انسجام حجم‌های بکار رفته در نما طور یکه کلیه وجوه طراحی باهم هماهنگ کار کند و اگر ساختمانی دارای چند بر می‌باشد، پیوستگی احجام طراحی شده از هر زاویه به چشم بیننده انتقال داده شود. نماهایی که هرطرف آن با طرف دیگر متفاوت طراحی می‌شود و هیچ هماهنگی از لحاظ فرم، متریال و حتی نورپردازی در آن دیده نمی‌شود طراحی مناسبی نیستند و این هنر طراح و معمار است که بتواند کل ساختمان را باهم تجسم و طراحی نماید.
4)درنظرگرفتن بازشوهای بزرگ (اگر شرایط اقلیمی اجازه دهد) یک مزیت برای ساختمان حساب می‌شود، چرا که هرچقدر سایز پنجره‌ها بزرگ‌تر باشد، واحد دارای نور و دید بهتری می‌شود (البته در نظر داشته باشید که ضوابط قرارگیری پنجره‌ها در هر سمت نما در استان‌های مختلف، متفاوت می‌باشد. به طور مثال در طراحی نما در استان اصفهان حتماً میبایستی “اکابه” یا همان فاصله از سقف تا زیر پنجره در ضلع جنوب 1.20 و در ضلع‌های دیگر 1.70 سانت در نظر گرفته شود)
چه نوع رنگ‌ها و بافت‌هایی در طراحی نمای مدرن استفاده می‌شوند؟
در طراحی نمای مدرن از رنگ‌های خنثی و طبیعی مانند سفید، خاکستری و قهوه‌ای برای رنگ‌بندی استفاده می‌شود.
همچنین در برخی طرح‌ها، از رنگ‌های جریانی و شاداب نیز استفاده می‌شود. در طراحی نمای مدرن، از بافت‌های ساده و مینیمال استفاده می‌شود و تزئینات کمتری به کار می‌رود.
بتن می‌تواند در ترکیب با مصالح دیگر در طراحی نمای مدرن استفاده شود، مصالحی مانند چوب، شیشه، سنگ و همچنین اجرای نمای کامپوزیت به‌خوبی ترکیب می‌شود.
چه نوع بافت هایی در نمای مدرن استفاده می‌شود؟
در طراحی نمای مدرن، از بافت‌های ساده و مینیمال استفاده می‌شود و تزئینات کمتری به کار می‌رود در نمای مدرن ساختمان‌های مسکونی، بکار گیری انواع آجر جلوه ویژه‌ای به ساختمان می‌بخشد، اگر چه عموم افراد بر این باور هستند که کاربرد آجر بیشتر در ساختمان‌هایی به سبک سنتی است.
اصول طراحی نمای مدرن در اصفهان :
اجرای پروژه‌های ساختمانی در شهر و کشور دارای یک‌سری مقررات و ضوابط است که مطابق با ویژگی‌های اقلیمی، جغرافیایی و فرهنگی آن شهر تعیین می‌شود. ضوابط کلی ساختمان در اصفهان از دو مرجع شهرداری و نظام‌مهندسی ساختمان اصفهان مشخص می‌شود.
در قسمتی از این مقررات به محدودیت‌های ارتفاعی و لزوم رعایت حقوق همسایگان، معابر و… اشاره شده است. همچنین در خصوص نماهای مشرف به گذرها و حیاط در داخل ساختمان نیز دارای ضوابط مشخص است. در بخش‌هایی از ضوابط طراحی نمای ساختمان، برخی ممنوعیت‌های تصویب شده در طراحی نما نیز آورده شده است.
مقررات و ضوابطی که در طراحی نما میبایستی به آنها توجه کنیم :
- عدم استفاده از شیشه‌های یکسره رفلکس در نمای اصلی و جانبی.
- عدم استفاده از کامپوزیت در سطح نمای ساختمان
- عدم استفاده از طراحی تمام سنگ و رومی.
- تعبیه لوله و کانال‌های تأسیساتی نمایان در پوسته خارجی بنا ممنوع است
- استفاده از تابلو های عمود بر سطح نما ممنوع است
- صدور پایان کار بدون اتمام نما کاری بنا در کلیه قسمت های قابل رویت از گذرهای عمومی و قسمت قابل رویت از فضای آزاد مالکیت همجوار ممنوع می‌باشد
- استفاده از سقف شیب دار در کلیه بنا های واقع در محدوده مصوب منطقه تاریخی و ساختمان های مسکونی خارج از محدوده مذکور ممنوع می باشد.
با توجه به مطالب ارائه شده در این مقاله جهت جمع بندی باید بدانیم که طراحی نما به هر سبکی میبایستی از اصول و قوانین همان سبک پیروی کند , درست است که امروزه از تلفیق سبک های مختلف در طراحی ها استفاده می‌شود اما همان ترکیب سبک ها نیز باید از اصول و قوانین پیروی کند. به طور مثال هنگام طراحی یک نمای مدرن و مینیمال نمی‌توان از سنگ‌های ابزار خورده و تزئینات زیاد و شلوغ سبک کلاسیک در طرح خود استفاده کنیم , چرا که معنای مدرن بودن همان سادگی , و پرهیز از شلوغی است.
مورد بعدی مهم در پایان این مقاله توجه به این نکته است که در کدام شهر ایران داریم طراحی نما را انجام می‌دهیم! مسلما طراحی نما در شمال ایران که هدف اصلی دید به دریا و جنگل است , کاملا متفاوت از اصول طراحی نما در استان های کویری می‌باشد.
و کلام آخر، طراحی نما به اندازه سایر بخش های ساختمان اعم از طراحی نقشه و پلان, سیستم تاسیساتی، متریال ها و مصالح بکار رفته در داخل بنا , حائز اهمیت می‌باشد و در طراحی نمای هر ساختمان به هرسبکی مهم این است که به غیر از سلیقه فردی , تمامی اصول و ضوابط معماری و شهرسازی را در نظر بگیریم و همچنین هدف از طراحی نما، اجرای یک پوسته بر روی بدنه ساختمان نباشد.
