بیشتر بناهای مهم تهران که از نظر تاریخی اهمیت بسیاری دارند، در شهر ری قرار دارد؛ یکی از این مکانهای تاریخی، زندان هارون الرشید است که در فاصله ۱۰ کیلومتری در شرق حرم حضرت عبدالعظیم قرار دارد. این زندان معروف در میان یک دره است که در آن زمان روستایی کوچک در اطراف آن قرار داشت؛ اما در حال حاضر از این روستا تنها چنارهای کهنسال باقی مانده است؛ برای آشنایی بیشتر با این بنای تاریخی زیبا، تا پایان مطلب با دلتامگ همراه باشید.
چند نمونه از آگهیهای شهر ری در سایت ملکی دلتا
زندان هارون الرشید کجاست؟
این زندان در ۱۳ کیلومتری شرق تهران و در ۱۰ کیلومتری جاده تهران به خراسان، در دامنه کوههای مسگرآباد قرار دارد. در آن زمان این زندان را با نامهای زندان هارون و زندان خان نیز میشناختند؛ قدمت این زندان مربوط به سده چهارم هجری قمری است به همین دلیل این بنا را قدیمیترین بنای تاریخی شهر ری میدانند و در سال 1334 به عنوان آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
تاریخچه زندان هارون الرشید
این زندان در دوره حکومت هارون الرشید، خلیفه عباسی، در قرن نهم میلادی ساخته شده است. اصلیترین هدف از ساخت این زندان، نگهداری و محاکمه افراد متهم به جرایم سیاسی و اجرای حکمهای قضایی بود. این بنای قدیمی که به نوعی قدرت حکومت عباسیان را به رخ میکشد، در طول تاریخ چندین بار دستخوش تغییرات شده است؛ برای مثال در زمان صفویه، آن را به یک بنا به نام “دیوانخانه” تبدیل کردند و در دوره قاجار نیز، طول دیوارهای زندان را بلندتر کردند که از آن بهعنوان سلول انفرادی برای حبس زندانیان استفاده میشد. در حال حاضر از زندان هارون الرشید شهر ری، به عنوان یک موزه تاریخی بازدید میشود.
معماری زندان هارون الرشید
زندان هارون الرشید مانند سایر بناهای تاریخی روی کوهی مرتفع قرار دارد و به شکل مکعب مستطیل است که 9 متر ارتفاع دارد و در دو طبقه ساخته شده است. قسمتهای مختلف زندان هارون الرشید بسیار جالب و منحصر به فرد است. این زندان بهطور کلی از بخشهای متعدد تشکیل شده است که هرکدام ویژگیهای مخصوص به خود را دارند. در ادامه درباره هر قسمت به طور مختصر توضیح میدهیم.
ورودی زندان هارون الرشید شهر ری: ورودی زندان هارون الرشید یک دروازه بزرگ و بسیار قدیمی است و دارای طراحی بافت سنگی و نمای بسیار قوی است.
سالن اصلی: سالن اصلی زندان که به آن “سالن مرکزی” نیز میگویند، دارای طراحی با بافت سنگی است و دیوارهای آن از سنگهای سفید و خاکستری ساخته شدهاند.
سلولهای زندان: سلولهای زندان شامل طبقات مختلف است که هر سلول یک درب و پنجره کوچک دارد و دیوارها و سقفهای سلولها از آجر و سنگ ساخته شدهاند.
سرایداری: سرایداری در قسمت ورودی زندان قرار دارد که در طراحی آن از بافت سنگی با ستونهای قدیمی استفاده شده است.
ایوان زندان هارون الرشید: قسمتی از زندان که به عنوان ایوان شناخته میشود، دارای چهار ستون مدور است که از سنگ ساخته شدهاند.
بهترین زمان برای بازدید از زندان هارون الرشید
از آنجا که این زندان تحت نظر اداره اوقاف است و توسط این اداره، به یک شخص اجاره داده شده است. بنابراین امکان ورود عموم به بنا وجود ندارد و تنها با اخذ مجوز از اداره میراث فرهنگی شهر ری، میتوانید از محوطه اطراف این زندان دیدن کنید.