خانهسازی فقط مختص به انسانها نیست. برخی از حیوانات هم سیستم های خانهسازیس پیشرفتهای دارند. یکی از این حیوانات زنبور عسل است. سیستم خانه سازی زنبورها شکلی پیشرفته از خانهسازی است که معماری را نیز تحت تاثیر قرار داده است. کندوها سازههای ساخته شده از مادهای مشابه کربنات کلسیم هستند که توسط زنبورها ایجاد میشوند. این سازهها توسط زنبورها جهت ذخیرهکردن غذا و تکثیر جوانهها و شاخهها استفاده میشوند. با ما در دلتامگ همراه باشید.
ساختمان کندوها
ساختار کندو به صورت شش ضلعی است و دارای سلولهای کوچک و چندضلعی است. این سلولها به صورت مکرر در سطوح متفاوت داخل کندو قرار میگیرند و زنبورها در آنها از تخمکهای خود محافظت کرده و شفیرههای جدید پرورش میدهند.
زنبورها در ساخت کندو از مادههای مختلفی مانند موم، مواد رزینی و سلولز استفاده میکنند. این مواد که با استفاده از غدههای مخصوصی در بدن زنبور ترشح میشود توسط زنبورها با تکنیکهای خاصی به هم متصل میشوند. هنگام ساختن کندو، زنبورها ساختار سلولها را با استفاده از غدههای واقع در بدن خود شکل میدهند و موم را بر روی کندو قرار میدهند.
موم زنبورها مادهای سفیدرنگ و شفاف است که به مرور زمان و قرار گرفتن در معرض هوا سفیدتر و شفافتر میشود. موم زنبورها، علاوه بر خصوصیات سازگاری با محیط، خواص مهمی مانند مقاومت در برابر حرارت و ضدباکتریال بودن دارد. بنابراین، کندوها با استفاده از موم به عنوان مادهٔ سازندهای مناسب برای سیستم خانه سازی زنبورها ، به زنبورها امکان ایجاد محیط مناسب برای زندگی و نگهداری شفیرهها و ذخیره غذایی را میدهند.
نقاط مناسب خانهسازی برای زنبورها
زنبورها در نقاط مختلفی خانه سازی میکنند، اما نقاطی که برای سیستم خانه سازی زنبورها مناسب بهنظر میآیند عبارتند از:
1. درختان
بسیاری از زنبورها، بهویژه زنبورهای وحشی، درختان را به عنوان مکانی مناسب برای ساخت کندوی خود انتخاب میکنند. زنبورهایی مانند زنبورعسل و زنبورهای جنگلی خانه خود را در شاخهها و شیروانیهای درختان ساخته و مدام آن را ترمیم میکنند.
2. زیر زمین
برخی از زنبورها، مانند زنبورهای خاکی، زیر زمین را به عنوان محلی برای ساخت کندوی خود ایدهآل میدانند. آنها تونلهایی را در خاک حفر کرده و در آنجا تخمکهایشان را قرار میدهند و شفیرهها را پرورش میدهند.
3. ساختمانها و سازههای سیمانی
برخی از زنبورها ممکن است در ساختمانها و سازههای سیمانی خانه بسازند. به عنوان مثال، زنبورهای عسل میتوانند در زیر شیروانیها یا درون دیوارهای ساختمانها کندوهای خود را بنا کنند. برخی از زنبورها، مانند زنبورهای سنگی و زنبورهای خزه، در حفرههای سنگها، پشتبامها و در کنار آجرها خانهسازی میکنند.
تاثیرات سیستم خانه سازی زنبورها بر معماری
زنبورها، به ویژه زنبورعسل، ساختمانهای بسیار منظم و پیچیدهای را تحت عنوان کندو ساختاردهی میکنند. این کندوها که توسط زنبورعسل برای ذخیره عسل و نگهداری تخمک و شفیرهها ساخته میشوند، معماری مثال زدنی و باورنکردنی را نشان میدهند. موارد زیر تاثیرات خانهسازی زنبورها را در معماری بیان میکند:
1. ساختمانهای مکمل
زنبورعسل کندوهایی با سلولهای هندسی ششضلعی تولید میکنند که به صورت منظم و متمایز در سطوح متعدد قرار میگیرند. این ساختمانها به عنوان الگویی از تقسیمبندی و سازماندهی فضاها در طراحی ساختمانها و فضاهای داخلی توسط انسانها نیز به کار گرفته میشود.
2. بهرهگیری از مواد محلی
زنبورعسل برای ساخت کندوها از موادی مانند موم، چوب و خاک استفاده میکند که به راحتی در دسترس هستند. این روش الهام بخش انسان برای استفاده از مواد محلی و پایدار در ساختمانهاست.
3. سیستم تهویه و حفظ حرارت
کندوهای زنبورها دارای سیستم تهویهای مناسب برای تنظیم دما و رطوبت درون کندو هستند. این سیستم خانه سازی زنبورها میتواند به عنوان الگو برای طراحی سیستمهای تهویه و حفظ حرارت در ساختمانها استفاده شود.
4. کاربری متناسب فضا
زنبورعسل در کندوهای خود فضاهای مختلفی را برای ذخیره عسل، نگهداری تخمک و شفیره ایجاد میکند. این مفهوم میتواند در طراحی فضاهای چند منظوره و تنوع کاربری در ساختمانها مورد استفاده قرار بگیرد.
بهطور کلی، سیستم خانه سازی زنبورها به عنوان یک الگوی معماری الهامبخش معماری بشری بوده است.
پیشنهاد مطالعه: استفاده از پوست میوه برای تقویت خاک گلدان را بخوانید.