ساخت و ساز در شهر ها در تمام کشور های دنیا دارای قوانین خاصی است که در صورت عدم رعایت این قوانین توسط افراد، قانون گذار آن‌ها را جریمه نموده و با متخلف بر اساس قانون رفتار خواهد شد. براساس ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها همه مالکین زمین ها و ساختمان ها در محدوده شهری باید قبل از ساخت و ساز، اقدام به دریافت پروانه ساخت و یا مجوز از شهرداری نمایند.
کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری چیست؟
کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری وظیفه رسیدگی به تخلفات ساخت و ساز در محدوده شهری را دارد. طبق ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها هر یک از مالکان که قصد تخریب و یا ساخت بنا را دارد، باید قبل از هر کاری نسبت به دریافت مجوز و پروانه از شهرداری اقدام نماید. ماده ۱۰۰ شهرداری دارای ۱۱ تبصره است که مطابق این تبصره ها به تخلفات مربوطه رسیدگی می شود. در صورتی که افراد برای ساخت و ساز از شهرداری مجوز نداشته باشند، مامورین شهرداری از ادامه ساخت و ساز جلوگیری خواهند کرد. علاوه بر این اگر مالکان از قوانین مربوط به ساخت و ساز سرپیچی کنند، شهرداری موظف است که از ادامه عملیات ساخت و ساز جلوگیری کرده و مراتب را به کمیسیون ماده صد اطلاع دهد. بنابراین ماده ۱۰۰ شهرداری در دو مورد به امور ساخت و ساز رسیدگی می کند که عبارتند از:
- جلوگیری از ساخت و ساز غیر مجاز و بدون پروانه ساخت
- رسیدگی به تخلفات از قوانین مربوطه در حین ساخت و ساز
چه تخلفاتی در کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری قابل رسیدگی است؟
تخلفات مربوط به ماده ۱۰۰ شهرداری بسیار گسترده هستند که ما در این بخش به برخی از تخلفاتی که در این زمینه رسیدگی می شود اشاره می کنیم.
- تخلف در تغییر کاربری ساختمان
- ساخت بنا بدون مجوز و پروانه ساخت
- عدم رعایت ایمنی و استحکام بنای ساختمان
- تجاوز به حریم عمومی و عدم عقب نشینی مالک
- عدم ساخت پارکینگ یا نداشتن ایمنی آن و یا غیر قابل استفاده بودن پارکینگ
- ساخت ساختمان در زمین های کشاورزی
- ساخت ساختمان خارج از ارتفاع مشخص شده در پروانه ساخت
- تبدیل نوع استفاده از پارکینگ به تجاری یا مسکونی
در کمیسیون ماده ۱۰۰ چگونه به تخلفات ساختمانی رسیدگی می شود؟
در ماده ۱۰۰ شهرداری رسیدگی به تخلفات ساختمانی طی مراحلی انجام می شود که در این قسمت به توضیح آن می پردازیم. از نظر قانونی کمیسیون ماده ۱۰۰ به دو بخش بدوی و تجدید نظر تقسیم می شود که تخلفات ابتدا در مرحله بدوی مطرح شده و مورد بررسی واقع می شود. پس از بررسی پرونده توسط کمیسیون و اعضای آن در شعبه بدوی، حکم متناسب با تخلف رخ داده صادر می شود. این حکم تا ده روز قابلیت اعتراض دارد که در صورت وارد شدن اعتراض به آن، کمیسیون تجدید نظر به این موضوع رسیدگی خواهد کرد. پس از بررسی حکم توسط کمیسیون تجدید نظر حکم قطعی صادر می شود. توصیه می شود افراد در خصوص ارائه دادخواست و دفاعیه در مرحله بدوی از یک وکیل دیوان عدالت اداری تهران کمک بگیرند، چرا که مشاوره با وکیل متخصص در این زمینه بسیار احساس می شود و افراد برای رسیدن به حکمی که به ضرر آن ها نباشد باید از وکیل مشورت بگیرند. حتی ممکن است مشاوره با وکیل موجب شود پرونده اصلا به مرحله تجدید نظر نرسد و در مرحله بدوی به موفقیت منتهی شود.
نحوه شکایت از رای صادر شده در مرحله تجدید نظر کمیسیون شهرداری
همان طور که قبلا به آن اشاره شد، پس از اعتراض به رای صادر شده در کمیسیون بدوی، پرونده به کمیسیون تجدید نظر ارجاع می شود و در آن جا پس از بررسی مجدد، حکم قطعی صادر خواهد شد. در ظاهر امر این طور به نظر می رسد که دیگر حق اعتراض به آراء صادر شده در کمیسیون تجدید نظر وجود ندارد. در حالی که این چنین نیست و در قانون آیین تشکیلات و آئین دادرسی دیوان عدالت اداری آمده است که در مواقع لزوم می توان به رای صادره از کمیسیون تجدید نظر نیز اعتراض نمود. در این مواقع مرجع رسیدگی، دیوان عدالت اداری می باشد که به اعتراضات و شکایات افراد نسبت به ارگان های دولتی رسیدگی می کند که شهرداری نیز یکی از این نهاد های دولتی محسوب می شود.
افراد برای اعتراض به رای صادر شده از کمیسیون تجدید نظر می توانند طبق نمونه دادخواست دیوان عدالت اداری، شکایتی تنظیم کنند و یا به وکیل کمیسیون ماده ۱۰۰ مراجعه نمایند. پس از ثبت شکایت در سامانه ساجد که مربوط به دیوان عدالت اداری می باشد، پرونده به قاضی مربوطه ارجاع داده می شود. قاضی شعبه حکم مورد نظر را بررسی نموده و زمانی را برای رسیدگی به پرونده تعیین و به طرفین اعلام می کند.
دیوان عدالت اداری پس از بررسی شکلی رای صادره که اشاره به تطابق رای صادر شده با قوانین دارد، حکم نهایی را صادر می کند. از آن جایی که دیوان عدالت حق ندارد به رای به صورت ماهوی رسیدگی کند، رای به صورت شکلی مورد بررسی قرار می گیرد. دیوان عدالت یا رای صادره از کمیسیون تجدید نظر را تائید می کند که حکم صادره به طور قطع لازم الاجرا خواهد بود و تغییری نمی کند؛ یا به دلایل قانونی رای صادره از شعبه تجدید نظر را نقض می کند که در این صورت از کمیسیون ماده صد شهرداری درخواست می کند که مجددا به موضوع رسیدگی نماید.
