غار کرفتو یکی از جاذبه‌های دیدنی استان کردستان است که در فاصله ۶۷ کیلومتری شهر دیواندره قرار گرفته‌است. این غار آهکی و باستانی در دوران مزوزوئیک به وجود آمده‌است و در طی زمان‌های مختلف مورد سکونت و استفاده انسان قرار گرفته‌است. از دلایل اهمیت غار کرفتو وجود کتیبه‌ای ارزشمند به خط یونانی در طبقه سوم آن است که بر اساس آن، این مکان را به هرکول، یکی از خدایان یونان باستان نسبت می‌دهند. در این مطلب از دلتامگ قصد داریم تا سفری کوتاه به شگفتی های غار کرفتو داشته‌باشیم.
شگفتی های غار کرفتو
غار کرفتو یکی از غارهای اسرارآمیز و شگفت‌انگیز کشور است. این غار در استان کردستان و در میان یک رشته کوه آهکی در شمال دره‌ای عمیق و زیبا قرار دارد و در اطراف آن پناهگاه‌ها، دخمه‌ها و حفره‌های متعددی وجود دارد. در زمستان‌ها و هنگام سرما درون غار گرم و در تابستان به‌لحاظ کوران باد، داخل غار خنک است. غار کرفتو در سال ۱۳۱۸ در فهرست میراث ملی کشور ثبت شد.
سرگذشت غار کرفتو
کرفتو ترکیبی از دو واژه «کرف» و «تو» است. واژه «کرف یا کرفت» در زبان پهلوی به معنی ثواب و در اوستا به معنی «ستایش» و واژه «تو» نیز در زبان‌های باستانی چون سومری و عیلامی به معنی خورشید و گرما است. در زبان کردی امروزی نیز برای گرما کلمه «تاو» و برای خورشید «هه‌تاو» استفاده می‌کنند، بنابراین اگر این ترکیب درست باشد، کرفتو به معنی ستایشگاه خورشید است. احتمال می‌رود این غار و قلعه یکی از معابد مهرپرستی در کردستان بوده‌است.
غار کرفتو در گذشته مأمن و پناهگاه مردم در هنگام حمله اقوام مختلف بوده‌است. به همین دلیل در میان مردمان محلی منطقه، با نام غار قلعه کرفتو یا «قه لای که رفتو» معروف شده‌است.
غار آهکی کرفتو تا دوران سوم زمین‌شناسی یعنی مزوزوئیک، زیر آب بوده و در اواخر این دوران از آب خارج شده‌است. کتیبه‌ای به خط یونانی درون این غار بود که از شگفتی های غار کرفتو محسوب می‌شد. این کتیبه نشان می‌دهد احتمالا کرفتو مدتی مورد سكونت سلوكیان بوده‌است كه پس از فتوحات مهرداد دوم اشكانی، رو به غرب در حال حركت بودند. ابتدا قدمت این غار را بر اساس این کتیبه و معماری موجود به دوران سلوکی، اشکانی و اسلامی نسبت داده‌می‌شد. پس از پژوهش‌های علمی و باستان‌شناسی در این محل و محوطه‌های اطراف مشخص شد که کرفتو به مانند غارهای و پناهگاه‌های دیگر این منطقه، مانند غار کانی میکائیل، قدمتش به اواخر هزاره پنجم پیش از میلاد برمیگردد.
پیشنهاد مطالعه: سفر به بهشت استان اصفهان!
