از جمله بناهای تاریخی ایران، کاخ گلستان است که در شهر تهران قراردارد. این بنای تاریخی زیبا به دلیل معماری بینظیرش در سال 1334 به عنوان آثار ملی ایران و در سال 1392 در فهرست میراث یونسکو به ثبت رسیده است. علاوه بر این، وقوع رخدادهای تاریخی مهم در این محل، آن را به سندی زنده از تاریخ ایران تبدیلکرده است. چنانچه علاقهمند هستید درباره معماری کاخ گلستان بیشتر بدانید، تا پایان این مطلب با دلتامگ همراه باشید.
تاریخچه کاخ گلستان
در سال 988 هجری قمری در زمان شاه عباس صفوی، دستور ساخت کاخ گلستان را داد. نمای که امروزه از کاخ گلستان وجود دارد، با آنچه که در 440 سال پیش ساخته شد بسیار متفاوت است. بنای این کاخ در ابتدا ساختمانی بسیار ساده بود که در میان درختان بلند محصور شدهبود. سرانجام با شروع سلطنت زندیه، کریم خانه زند دستور بازسازی بنای کاخ گلستان را داد. در نهایت در سالهای 1173 تا 1180 بخشهایی به بنا اضافه شد. مهمترین ساخت و سازها که منجر به شکلگیری بنای اصلی کاخ شد، در زمان آقامحمدخان قاجار صورت گرفت.
داستان شکلگیری کاخ از آنجایی شروع میشود که با ضعیف شدن خاندان زندیه، آقامحمدخان جسارت و قدرت پیدا میکند تا به همراه برخی از اعضای طایفه خود از مقر اصلی خود یعنی دشت گرگان به سمت فلات مرکزی ایران، یعنی تهران و دامغان حرکت کند. او برخی از اعضای خاندانش را در گرگان باقی گذاشت تا به مقر روسها نزدیک باشند و از این طریق بتواند اقدامات روسها را نیز تحت نظارت و کنترل نگه دارد. هدف آقامحمدخان دسترسی هرچه بیشتر به بخشهای مرکزی و جنوب کشور بود. سرانجام او توانست در شعبان ۱۲۰۹ لطفعلی خان زند را شکست دهد و سپس در نوروز ۱۲۱۰ هجری قمری در ارگ سلطنتی گلستان به عنوان پادشاه ایران تاجگذاری میکند. علاقه او به افزایش قدرت باعث شد ساخت و سازهای بیشتری در محل ارگ گلستان انجام دهد و تالارها و عمارتهای بیشتری به آن اضافه کند. در این زمان معماری کاخ گلستان چهره دیگری پیدا کرد و شکوه و زیبایی خیرهکنندهای یافت.
معماری کاخ گلستان
در حال حاضر مساحت کاخ گلستان به ۴٫۵ هکتار میرسد که بهاندازه یکدهم وسعت اولیهاش است. جایی که محل سکونت پادشاهانی همچون آقا محمدخان، فتحعلی شاه، ناصرالدین شاه، مظفرالدین شاه و احمدشاه قاجار بودهاست.
کاخ گلستان از یک مجموعه کاخ و تالار تشکیلشده است. اساس معماری کاخ گلستان، ابتدا با معماری ایرانی آغاز شد. سپس به دلیل مراودات تجاری، سیاسی و فرهنگی با کشورهای اروپایی، معماری کاخ به سبک نئوکلاسیک اروپا تغییر یافت. به همین دلیل امروزه شاهد تلفیق سبک معماری ایرانی و اروپایی هستیم که نگاه هر بینندهای را به خود خیره میکند.
یکی از بهترین نمونههای کاشیکاری را میتوانید در کاخ گلستان مشاهده کنید که با مضامین مختلفی همچون اساطیری، شکار و شکارگاه، بزم، عاشقانه، رزم و نبرد، منظره، بناهای تاریخی، پادشاهان، درباریان و کارگزاران حکومتی، مذهبی و… هستند. علاوه بر نمای بیرونی کاخ که کاشیکاری زیبای آن همه را حیرتزده میکند، ورودی کاخ گلستان نیز با آینهکاریهای زیبا هوش از سر بازدیدکنندگان میبرد. بخصوص در تالار آینه که تزیینات آن بیش از هفت سال طول کشیدهاست.
پیشنهاد مطالعه: راز خوفناک این معبد ایرانی را بدانید