حق کمیسیون درآمد اصلی مشاورین املاک است. حق کمیسیون بنگاه‌ها، از سوی اتحادیه مشاورین املاک به آن‌ها ابلاغ می‌شود. در معاملات ملکی، حق الزحمه مشاور املاک یا همان «حق کمیسیون» باید طبق فرمول آن توسط طرفین معامله، پرداخت شود و رعایت نکردن این فرمول از سمت بنگاه‌ها خلاف قانون است. در این مطلب از دلتامگ قصد داریم تا چگونگی محاسبه حق کمیسیون املاک برای معاملات مختلف را مورد بررسی قرار دهیم.
نحوه محاسبه کمیسیون اجاره
برای محاسبه حق بنگاه برای اجاره خانه ابتدا باید مبلغ رهن ملک را به اجاره تبدیل کنید. برای این کار، باید هر یک میلیون تومان رهن را معادل 30 هزار تومان اجاره در نظر گرفت. مثلا 50 میلیون تومان رهن، معادلِ ۱/۵ میلیون تومان اجاره می‌شود. رقمی که به دست می‌آید را با میزان اجاره اصلی خانه جمع کنید. 25 درصد (معادل یک چهارم) رقم نهایی، هزینه‌ای است که مستاجر و موجر، باید به عنوان حق کمیسیون اجاره املاک در نظر بگیرند. (البته به این کمیسیون اجاره، 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده نیز اضافه می‌شود.)
نحوه محاسبه کمیسیون املاک برای خرید و فروش
براساس قانون مصوب، در معامله‌های خرید و فروش ملک، که در دفاتر مشاوران املاک و تا سقف 500 میلیون تومان انجام می‌شود، فروشنده و خریدار هر کدام به میزان 0.5 درصد (نیم درصد) از قیمت ملک را باید به عنوان درصد کمیسیون املاک به مشاور املاک بپردازند. اگر مبلغ معامله بیشتر از 500 میلیون تومان باشد، به ازای مبلغ اضافه آن 0.25 درصد به مبلغ قبلی اضافه می‌شود.
برای مثال در خرید خانه‌ای به مبلغ 600 میلیون تومان، ۰/۵درصد ( نیم درصد ) از 500 میلیون تومان، به اضافه‌ی ۰/۲۵ ( بیست و پنج صدم درصد ) از 100 میلیون تومان، حق کمیسیون مشاور املاک می‌باشد. (به این مقدار نیز، 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده اضافه می‌شود.)
حق کمسیون برای فسخ قرارداد چگونه محاسبه می‌شود؟
در صورتی که هر کدام از طرفین معمله یا هر دوطرف، تصمیم به فسخ و برهم زدن معامله بگیرند، از معامله انجام شده ناراضی باشند حق دارند که اقدام به فسخ قرارداد کنند. اما با فسخ قرارداد، حق کمیسیون بنگاه فسخ نمی‌شود و طرفین معامله نمی‌توانند درصد کمیسیون املاک را پس بگیرند. البته جای به دلیل ثبت نشدن قرارداد در سامانه املاک و اسکان کشور، این حق الزحمه شامل مالیات معاملات ملکی نخواهد شد.
حق کمیسیون املاک در شهرهای مختلف
به طور کلی و در اکثر شهرهای ایران، حق کمیسیون معاملات ملکی ( خرید، فروش، رهن و اجاره ) با روش بالا صورت می‌گیرد. برای مثال تعرفه دقیق حق الزحمه مشاور املاک در تهران، براساس متن بالاست. اما به دلیل اینکه هنوز قانونی مبنی بر یکسان‌سازی حق الزحمه معامله در تمام شهرهای کشور اجرایی نشده است، تعرفه در هر شهر براساس مصوبه صادره از سمت اتحادیه املاک همان شهر حساب می‌شود. بنابراین امکان دارد تفاوت اندکی در نرخ کمیسیون‌ها مشاهده شود.
پیشنهاد مطالعه: هنگام انتقال سند ملک این مشکلات را جدی بگیرید
