بانکها برای وام و تسهیلات اعطایی، ضمانت مشخصی در نظر میگیرند. در مورد وام مسکن، معمولا ضمانتی که بانک در نظر میگیرد، رهن سند خانه مورد معامله است. سند ملکی رهنی از آنجا که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم میشود، یک سند رسمی است.
سند ملکی رهنی در واقع بین وامگیرنده و یک بانک و یا موسسه مالی و اعتباری، برای تضمین پرداخت اقساط وام تنظیم میشود.
معامله خانه در رهن بانک
فروش مالِ غیر، غیرقانونی است. بر همین اساس خریدوفروش ملک در رهن بانک نیز، بدون رضایت بانک غیرقانونی و مصداق کلاهبرداری است.
معامله خانهای که سند آن در رهن بانک است، از دو طریق امکانپذیر است:
- فک رهن
خانهای که به عنوان وثیقه تحت رهن بانک است، برای معامله باید از رهن بانک خارج شود.
معامله خانه قبل از فک رهن، مخالف منافع بانک است و در نتیجه بانک میتواند به جرم کلاهبرداری شکایت کند. اما امکان معامله خانهای که هنوز در رهن بانک است نیز وجود دارد.
- انتقال تسهیلات به خریدار
تا زمانی که ملکی در رهن بانک است، مالک نمیتواند به طور رسمی سند را به شخص دیگری منتقل کند.
انتقال ملک فقط از طریق انعقاد مبایعهنامه در بنگاههای ملکی امکانپذیر است و میتوان نقل و انتقال سند را به زمان تسویه تسهیلات موکول کرد.
مراحل خرید و فروش ملک رهنی
- فروشنده از طریق دفتر اسناد رسمی، موضوع را از بانک استعلام میکند. در صورت اعلام موافقت از سوی بانک، دفترخانه موافقت کتبی بانک را ضمیمه پرونده میکند و انتقال ملک صورت میگیرد.
در حال حاضر سازمان ثبت اسناد و املاک کشور سامانهای را راهاندازی کرده است که میتوان به صورت اینترنتی آخرین وضعیت ملک را استعلام نمود.
- خریدار در زمان معامله بخشی از مبلغ ملک مورد معامله را میپردازد و سپس فروشنده و خریدار متعهد میشوند در دفترخانه حاضر شوند.
در دفترخانه، خریدار بقیه مبلغ را پرداخت کرده و فروشنده نیز سند رسمی ملک را به خریدار منتقل میکند.
- در این مرحله با توافق طرفین، وام به خریدار منتقل میشود.
برای رسمی کردن این توافق، طرفین باید با حضور در بانک، مراحلی را طی کرده و اسنادی را امضا کنند.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی بیشتر با دیگر نکات حقوقی، مطلب «نکاتی در رابطه با شرایط اجاره» را مطالعه کنید.