خیار تدلیس چیست؟
میتوان اینگونه توصیف کرد که هرگاه یکی از دو طرف معامله با استفاده از فریب و پنهان کردن؛ طرف دیگر را وادار به معامله کند؛ آنگاه او حق فسخ معامله را دارد. چرا که در صورت کسب اطلاع از آن به معامله تن نمیداد. با این اوصاف خیار تدلیس برای خریدار آن است که در صورت کسب اطلاع از نیرنگ فروشنده میتواند معامله را فسخ کرده و همین موضوع برای فروشنده نیز کاملا صدق خواهد کرد.
شرایط تحقق خیار تدلیس
خیار تدلیس شرایط خاص خود را برای تحقق دارد. در واقع باید ادله و دلایل محکمی وجود داشته باشد تا یکی از طرفین بتواند با استناد به آن، از خیار تدلیس برای فسخ معامله استفاده کند. در ادامه شرایط آن را برای شما شرح خواهیم داد.
وجود نیرنگ و فریب در معامله
از جمله شرایط آن این است که باید عملیات فریب و پنهان کاری به گونهای باشد که موجب انعقاد قرار شده باشد. در واقع چنانچه فریب و نیرنگی از جانب یکی از طرفین معامله صورت نمیگرفت؛ طرف مقابل حاضر به انجام معامله و عقد قرارداد نمیشد.
تدلیس باید از جانب یکی از طرفین باشد نه شخص ثالث
تدلیس باید از طرف یکی از طرفین معامله باشد تا موجب ایجاد خیار فسخ قرارداد برای طرف دیگر شود. در واقع چنانچه تدلیس از جانب یک شخص ثالث مانند واسطه صورت گرفته باشد، شخص فریب خورده نمیتواند قرارداد را به هم بزند. اما میتواند از شخص فریب دهنده ادعای خسارت کند.
یکی از نکات مهم در این خصوص آن است که طرح اسقاط کافه خیارات در قرارداد قابل قبول نبوده و نافذ نیست. یعنی چنانچه در یک قرارداد عنوان شود که اجازه تدلیس در معامله ساقط شده، درست نبوده و همچنان حق طرفین برای فسخ قرارداد پابرجاست. چرا که خیار تدلیس قابل استقاط نیست.
تدلیس در معاملات ملکی از چندین جنبه حائز اهمیت بوده و ممکن است در این جنس معاملات بیشتر شاهد تدلیس باشم که در ادامه به آنها اشاره میکنیم. بنابراین نیاز است که هم فروشندگان، هم خریداران و هم مشاوران املاک از این حیث کاملا آگاه باشند.
مطالعه بیشتر: مطلب «مراحل دریافت استعلام وکالتنامه فروش ملک» را در دلتا مگ بخوانید.