مدیریت امور شهری و اجرای برنامههای بهسازی و نوسازی در مناطق مختلف شهر سبب شده است تا شهرداریها از طریق تصویب طرح جامع و طرح تفصیلی، اقدام به پهنهبندی مناطق و تعیین کاربری مخصوص برای هر یک از املاک نمودند. تغییر کاربری در حریم شهری مستلزم طی مراحل قانونی است و به ندرت مورد پذیرش قرار میگیرد. تشخیص وجود شرایط لازم برای پذیرش درخواست تغییر کاربری در صلاحیت کمیسیون ماده 5 قانون تاسیس شورای عالی معماری و شهرسازی میباشد که با عنوان کمیسیون تغییر کاربری نیز شناخته میشود.
تخلفات مربوط به تغییر کاربری املاک در حریم شهری
شهرداری مکلف است نوع استفاده از هر ساختمان را معین نماید و مالکین ملزم به رعایت کاربری تعیین شده میباشند. در صورت تخلف از کاربری املاک، موضوع در کمیسیون ماده 100 قانون شهرداریها مطرح شده و در صورت اثبات تخلف، منجر به صدور حکم محکومیت خواهد شد.
به عنوان مثال استفاده از واحدهایی با کاربری مسکونی برای دایر کردن دفتر وکالت و مطب و دفاتر اسناد رسمی و دفاتر ازدواج و طلاق استفاده تجاری محسوب نخواهد شد.
چگونه کاربری املاک را در حریم شهری تغییر دهیم؟
مالکان از دو طریق میتوانند نسبت به تغییر کاربری ملک خود اقدام نمایند:
- از طریق تخریب و نوسازی بنا
- درخواست مجوز از کمیسیون ماده 5 قانون تاسیس شورای عالی معماری و شهرسازی.
تغییر کاربری املاک با تخریب و نوسازی بنا
زمانی که مالکان اقدام به تجدید بنا میکنند، باید از شهرداری، پروانه ساختمان دریافت نمایند. در واقع بدون وجود پروانه، امکان انجام عملیاتهای مربوط به ساخت و ساز وجود ندارد. اگر به هر دلیل، شهرداری از صدور پروانه ساختمان خودداری نماید، متقاضی میتواند الزام شهرداری به صدور پروانه ساختمان را از دیوان عدالت اداری درخواست نماید.
مالک میتواند در همین مرحله صدور پروانه ساختمان با کاربری جدید را درخواست کند. متقاضی پس از پرداخت عوارض ملک که توسط شهرداری تعیین میشود، درخواست خود را از طریق دفاتر خدمات و نوسازی محل وقوع ملک به ثبت میرساند. پس از پرداخت عوارض و ثبت درخواست، ملک مربوطه مورد بازرسی قرار خواهد گرفت و در صورت وجود شرایط و پس از تایید نقشه، پروانه ساختمان با کاربری جدید صادر خواهد شد. مالکمی تواند پس از دریافت پروانه، عملیات تخریب و نوسازی بنا را آغاز نماید.
تغییر کاربری املاک با درخواست مجوز
اگر مالک بخواهد کاربری ملک را بدون تجدید بنا تغییر دهد، باید درخواست خود را از طریق دفاتر خدمات و نوسازی به اطلاع شهرداری برساند. شهرداری پس از انجام بررسیهای اولیه، موضوع را جهت رسیدگی به کمیسیون ماده 5 قانون تاسیس شورای عالی معماری و شهرسازی ارجاع مینماید. اتخاذ تصمیم نهایی در خصوص تغییر کاربری املاک در صلاحیت این کمیسیون قرار دارد.
مطالعه بیشتر: مطلب «تبدیل سند وکالتی به قطعی یا شش دانگ» را در دلتا مگ بخوانید.