اجاره ملک اوقافی کار نشدنی نیست و تحت شرایطی امکان‌پذیر است. لازم است که در انعقاد قرارداد اجاره برای اموال موقوفه شرایطی وجود داشته باشد. این شرایط شامل شرایط عام و خاص می‌باشد که در ذیل به آن‌ها اشاره خواهیم کرد. اگر به چنین مطالبی علاقه‌مند هستید، تا پایان مطلب با دلتامگ همراه باشید.
شرایط اجاره خانه های اوقافی
شرایط عمومی برای اجاره ملک اوقافی در همه قراردادهای اجاره وجود دارد. اجاره اموال موقوفه شرایطی است که خاص وقف بوده و در موارد دیگر کاربردی ندارد.
یکی از مهم‌ترین و شایع‌ترین طرق ایجاد درآمد برای موقوفه، اجاره دادن بخشی از ملک موقوفی، جهت افزایش درآمد و صرف آن در اجرای نیات واقف است. در عین حال مباشران اداره اموال موقوفه باید مصلحت موقوفه را رعایت کنند. چنانچه با اجاره دادن موقوفه استفاده از منافع در جهت نیت واقف متعذر می‌گردد، نباید موقوفه به اجاره واگذار شود.
مال الاجاره موقوفه
اگر واقف ترتیبی برای تعیین مال الاجاره موقوفه نداده باشد، باید متولی مصلحت وقف را رعایت کند و امکان تعدیل اجاره‌بها موقوفه را در عقد قرارداد اجاره بیاورد.
اجاره ملک وقفی پس از ابطال سند مالکیت
پس از ابطال سند مالکیت در مواردی که مال موقوفه قابل اجاره باشد و متصرف تقاضای اجاره کند با رعایت مصلحت وقف قرارداد اجاره با متصرف موقوفه تنظیم خواهد شد.
پس از ابطال انتقالات و بعد از وقف اداره اوقاف و امور خیریه یا متولی وقف متصرف را برای تنظیم سند اجاره دعوت می‌نماید و در صورتی که متصرف ظرف 30 روز از تاریخ ابلاغ برای تنظیم سند اجاره مراجعه نکند، به ترتیب زیر اقدام خواهد شد:
- از متصرف قبلی خلع ید شده باشد و مال موقوفه با در نظر گرفتن صرفه و صلاح وقف یا به اصطلاح فقهی غبطه، به داوطلبان دیگر اجاره داده خواهد شد.
- در صورتی که در مورد میزان حقوق مکتسب(مالکیت اعیان، تحجیر، حقوق کسب و پیشه، حق نسق زارعان، حفر چاه و…) قبلی بین او و اداره اوقاف یا متولی اختلافی به وجود آید از طریق مراجع قضائی تعیین تکلیف خواهد شد. دادگاه این گونه موارد را در خارج از نوبت رسیدگی و به صدور حکم مبادرت می‌نماید.
- در صورتی که موقوفات به هر نحوی در رهن، وثیقه و یا تأمین و بازداشت اشخاص ثالث قرار گرفته باشد در این صورت، به تبع ابطال اسناد مالکیت آزاد خواهد شد.
- در صورتی که خریدار زمین یا خانه موقوفه‌ای بدون اطلاع از وقفی بودن خانه یا زمین اقدام به خرید کرده باشد، مانع ابطال سند مالکیت نیست و خریدار می‌تواند برای دریافت خسارت به فروشنده رجوع کرده و در صورتی که متصرف تقاضای اجاره نماید سازمان اوقاف می‌تواند با متصرف اجاره تنظیم نماید.
میزان اجاره املاک اوقافی
اجارهبهای املاک موقوفه به شرح زیر تعیین می‌شود:
۱ – املاک و مستغلات مشمول قانون موجر و مستأجر مصوب ۱۳۵۶، براساس اجارهبهای قبلی و احتساب درصد شاخص کل‌بهای کالاها و خدمات مصرفی است که همه ساله از طرف بانک مرکزی ایران منتشر می‌گردد.
۲ – در محل‌هایی که قانون موجر و مستأجر اجرا نشده و با درصد شاخص از طرف بانک مرکزی تعیین و اعلام نگردیده، اجاره_عادله عبارت است از ۸ درصد #ارزش_معاملاتی_عرصه و ده درصد #ارزش_معاملاتی_اعیانی که از طرف وزارت امور اقتصادی و دارایی تعیین و تصویب شده یا می‌شود.
شرایط اجاره زمین اوقاف
زمین اوقافی به ملکی گفته می‌شود که مالک، آن زمین را برای امور خیریه وقف کرده است. با توجه به این تعریف ساده از زمین‌های اوقافی به راحتی می‌توان حدس زد که در حال حاضر، مالک این زمین‌ها اداره اوقاف و امور خیریه است. هرگونه خرید و فروش اجاره یا دخل و تصرف در املاک اوقافی تحت نظارت اداره اوقاف و امور خیریه باید انجام گیرد. افرادی که قصد اجاره اینگونه زمین‌ها را دارند، به این نکته توجه داشته باشند که اگر این ملک به فروش برسد یا اجاره داده شود، مالک فقط در “اعیان” ملک اختیار دارد و درباره “عرصه” که همان “زمین ملک” است، هیچ اختیاری به او تعلق نمی‌گیرد.
مطالعه بیشتر: اخذ انحصار وراثت در املاک قولنامه ای
