راز لکه‌های سیاه و سفید سیاره نپتون کشف شد

هشتمین سیاره منظومه شمسی سیاره نپتون است که با در نظر گرفته نشدن پلوتو به‌عنوان یک سیاره، سردترین و دورترین سیاره سیستم خورشیدی است. اولین‌بار لکه‌های سیاهی توسط هواپیماها بر روی آن مشاهده شد؛ اما اخیراً ستاره‌شناسان موفق شدند این لکه را با تلسکوپ از روی زمین ببینند و معمای پشت پرده آنها را کشف کنند.

جرم آبی‌رنگی به نام نپتون

سیاره نپتون از بیرون آبی‌رنگ دیده می‌شود که به علت پراکنده بودن گاز متان بر روی این کره است. متان طیف رنگ قرمز را جذب کرده و رنگ آبی از آن دیده می‌شود. سرمای بیش از حد آن نیز، می‌تواند دلیل دیگر ظاهر آن باشد چرا که دما بر روی این سیاره ۲۱۸ – درجه سانتیگراد است که کاملاً در تضاد با دمای هسته آن است. دمای هسته و مرکز آن ۵۱۰۰ درجه سلسیوس است.

سیاره نپتون نسبت به سایر سیارات گازی یعنی مشتری، زحل و اورانوس چگال‌تر است و به همین دلیل، اندازه کوچک‌تری نسبت به آنها دارد. هرچند که جرم آن کماکان از زمین بیشتر بوده و ۱۷ برابر زمین است. نپتون هر ۱۶ ساعت و ۷ دقیقه یکبار به‌دور خود چرخیده و یک سال آن برابر با ۱۶۵ سال روی زمین است.

تا چندی پیش نپتون و پلوتو تنها اجرامی بودند که از روز زمین دیده نمی‌شدند. اولین‌بار محققان ستاره‌شناس، در پروژه ارسال وویجر ۲ در فضا در سال ۱۹۸۹، توانستند این سیاره را تماشا کنند. در مشاهده ابتدایی لکه‌های سیاه‌رنگی دیده شد که علت آن مشخص نبود. بالاخره رصدخانه جنوبی اروپا این راز را کشف نمود.

راز پشت پرده لکه‌های سیاه در سیاره نپتون

به کمک توسعه تکنولوژی و ابر تلسکوپ MUSE ستاره‌شناسان برای اولین‌بار توانستند از سطح زمین نپتون را مشاهده کنند. طبق گفته مایکل وونگ یکی از نویسندگان این تحقیق، طی این رصد این بار لکه‌های درخشان و عجیبی نیز در وسط لکه‌های سیاه دیده می‌شد که این تصاویر را حتی از فضا و تلسکوپ‌های فضاپیما ندیده بودند.

پس از مدت‌ها کشف شد که این قسمت تاریک درواقع گرداب‌ها یا طوفان‌های سیاره نپتون هستند که آنتی سیلیکونی هستند؛ ولی از دو جهت با سایر طوفان‌های معمول بر روی سیاره‌های شبیه نپتون فرق دارند. اول اینکه این لکه‌ها ناپایدارند بدین شکل که بعد از چند سال ظاهر شده و پس از آن محو می‌شوند. دومین موضوع این است که برخلاف سیاراتی چون زحل و مشتری، در داخل آنها ابر وجود دارد که از یخ‌زدن گاز متان ایجاد شده است و این‌گونه مسئله لکه‌های سفید درخشان نیز حل شد.

طیف بازتابی نپتون در کنار تصاویر جدید رونمایی شد

یکی از ستاره‌شناسان دانشگاه کالیفرنیا به نام “مایکل ونگ” یکی از محققانی بود که از پیشرفت‌های علمی جدید ابراز خرسندی کرده بود. طبق گفته‌های وی نپتون اولین‌بار با فضاپیما دیده شد و پس از آن تلسکوپ هابل از راه دور موفق به تماشای آن شد و اکنون بشر می‌تواند درست از روی زمین سیاره نپتون را تماشا کند.

پاتریک ایروین محقق دانشگاه آکسفورد نیز اعلام کرد که علاوه بر این دستاوردها، به کمک تلسکوپ MUSE موفق شدند طیف سه‌بعدی نپتون را به دست آورند. درواقع تابش نور خورشید بر این سیاره را شناسایی کرده و آن را به چند طول‌موج متفاوت تقسیم کردند. کشف این حقایق بدون سفر به فضا بسیار او را هیجان‌زده کرده بود.

سخن آخر

سیاره نپتون یک سیاره آبی‌رنگ، سرد و متانی است که بشر در ابتدا نمی‌توانست آن را از روی زمین مشاهده کند. در رصد اخیری که صورت گرفت، این سیاره، لکه‌های سفید جدید بر روی آن به همراه طیف بازتابی آن دیده شد و معمای لکه‌های سیاه‌ و سفید آن نیز برای ستاره‌شناسان حل شد.